1.
Διαβάζω σε βιβλίο γνωστής μακαρίτισσας δημοσιογράφου/εκδότριας - που όμως δεν είχε ποτέ διδαχθεί κανονικά τα Ελληνικά (*):
Μόνο εάν είσαι ο Σολωμός και γράφεις τον Ύμνον εις την Ελευθερίαν, τότε μπορείς να την επινοήσεις και να τη χρησιμοποιήσεις, ποιητική αδεία, και μόνο ποιητική αδεία:
(Όπως το "εξηγώ" θα έκανε "εξηγώντας τα να κλαις", και από το "τραγουδώ" έχουμε τη γνωστή τηλεοπτική σειρά "Τα Πουλιά Πεθαίνουν Τραγουδώντας"). (***)
Όμως το ρήμα είναι "διηγούμαι" - ρήμα "διηγώ" δεν υπάρχει καθόλου.
Κι άρα η μετοχή του θα κάνει "διηγούμενος/διηγούμενη/διηγούμενο", με τους πληθυντικούς, όλα κομπλέ.
Η Βλάχου δηλαδή έπρεπε να έχει γράψει:
Όπως δεν λέμε "σέρνοντας", όταν το ρήμα που εννοείται είναι το "σέρνομαι".
Ακούω ας πούμε από άρτι χωρισμένους και πληγωμένους διάφορους ....ευσεβείς πόθους:
Μπορείς να πεις ας πούμε:
Αυτό σημαίνει πως λέμε μεν:
Και λέμε και: "βγήκε έξω τρέμοντας/κρυώνοντας/κλαίγοντας/νυστάζοντας/λιποθυμώντας/μασουλώντας/σκίζοντας τα ρούχα του/υποβαστάζοντας τη μάνα του"
Αλλά: "βγήκε έξω κοιμώμενος όρθιος/στηθοδερνόμενος/ωρυόμενος/υποβασταζόμενος".
Διαβάζω σε βιβλίο γνωστής μακαρίτισσας δημοσιογράφου/εκδότριας - που όμως δεν είχε ποτέ διδαχθεί κανονικά τα Ελληνικά (*):
"....με αποτέλεσμα, εκείνο το βράδυ, να κάνουμε «χιούμορ», *διηγώντας τον διάλογο στον Ζαφειρόπουλο και στον Λαμπρία"(**)...Όμως δεν είναι σωστό. Δεν υπάρχει καν μετοχή, καν λέξη "*διηγώντας", ούτε στην Νέα Ελληνική, ούτε στην Αρχαία, ούτε και σε καμιά ενδιάμεση.
Μόνο εάν είσαι ο Σολωμός και γράφεις τον Ύμνον εις την Ελευθερίαν, τότε μπορείς να την επινοήσεις και να τη χρησιμοποιήσεις, ποιητική αδεία, και μόνο ποιητική αδεία:
"Δυστυχής! ΠαρηγορίαΗ λέξη "*διηγώντας" θα υπήρχε, εάν υπήρχε η λέξη "διηγώ". Σε "-ω".
μόνη σού έμενε να λές
περασμένα μεγαλεία
και διηγώντας τα να κλαις."
(Όπως το "εξηγώ" θα έκανε "εξηγώντας τα να κλαις", και από το "τραγουδώ" έχουμε τη γνωστή τηλεοπτική σειρά "Τα Πουλιά Πεθαίνουν Τραγουδώντας"). (***)
Όμως το ρήμα είναι "διηγούμαι" - ρήμα "διηγώ" δεν υπάρχει καθόλου.
Κι άρα η μετοχή του θα κάνει "διηγούμενος/διηγούμενη/διηγούμενο", με τους πληθυντικούς, όλα κομπλέ.
Η Βλάχου δηλαδή έπρεπε να έχει γράψει:
"....με αποτέλεσμα, εκείνο το βράδυ, να κάνουμε «χιούμορ», διηγούμενοι τόν διάλογο στόν Ζαφειρόπουλο και στόν Λαμπρία"...2.
Όπως δεν λέμε "σέρνοντας", όταν το ρήμα που εννοείται είναι το "σέρνομαι".
Ακούω ας πούμε από άρτι χωρισμένους και πληγωμένους διάφορους ....ευσεβείς πόθους:
"θα δεις ότι θα γυρίσει πίσω *σέρνοντας και παρακαλώντας".Το "σέρνοντας", υπάρχει μεν, αλλά αντιστοιχεί στο ρήμα "σέρνω", κι όχι στο "σέρνομαι".
Μπορείς να πεις ας πούμε:
"θα δεις ότι θα γυρίσει πίσω σέρνοντας κανένα κουτάβι και παρακαλώντας να το υιοθετήσουμε".Επίσης μπορείς να χρησιμοποιήσεις το ρήμα "έρπω", που αν και τελειώνει σε "-ω", σημαίνει "σέρνομαι":
"Να δεις που θα γυρίσει πίσω έρποντας και παρακαλώντας."Ή μπορείς να χρησιμοποιήσεις τη μετοχή του ρήματος "σέρνομαι" (κι όχι του "σέρνω") και να πεις:
"Να δεις που θα γυρίσει πίσω σερνόμενη/σερνόμενος και παρακαλώντας".3.
Αυτό σημαίνει πως λέμε μεν:
"Καταλαβαίνοντας τη θέση της, τη συγχώρεσα"Αλλά λέμε:
(γιατί "καταλαβαίνω τη θέση της")
"Αντιλαμβανόμενος τη θέση της, τη συγχώρεσα"4.
(γιατί "αντιλαμβάνομαι τη θέση της")
Και λέμε και: "βγήκε έξω τρέμοντας/κρυώνοντας/κλαίγοντας/νυστάζοντας/λιποθυμώντας/μασουλώντας/σκίζοντας τα ρούχα του/υποβαστάζοντας τη μάνα του"
(από τα: τρέμω/κρυώνω/κλαίω/νυστάζω/λιποθυμώ/μασουλάω/σκίζω τα ρούχα μου/υποβαστάζω τη μάνα μου)
Αλλά: "βγήκε έξω κοιμώμενος όρθιος/στηθοδερνόμενος/ωρυόμενος/υποβασταζόμενος".
(από τα: κοιμάμαι όρθιος/στηθοδέρνομαι/ωρύομαι/υποβαστάζομαι)
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
(*) Βλάχου, Ε. (1995 - β έκδοση 2008) Πενήντα και κάτι Δημοσιογραφικά Χρόνια, Ελευθερουδάκης, τόμος Β' σελ. 5
(**) ο.π. σελ 203
(**) Οι μετοχές σε "-ντας" παίρνουν όμικρον όταν δεν τονίζονται στο "ο", και ωμέγα όταν τονίζονται στο "ω" (πρβλ "γράφοντας" αλλά "σκιαγραφώντας".
(**) ο.π. σελ 203
(**) Οι μετοχές σε "-ντας" παίρνουν όμικρον όταν δεν τονίζονται στο "ο", και ωμέγα όταν τονίζονται στο "ω" (πρβλ "γράφοντας" αλλά "σκιαγραφώντας".
ΥΓ1: Έχω ξανακάνει ανάρτηση παρεμφερή, αλλά μου ξανάρθε.... :)
